امامان معصوم علیهم السلام مفسران راستین کتاب آسمانی و آیات الاهی‌اند، ازاین‌رو سخنان گرانب‌های آنان در روشن‌سازی مدالیل ظاهری و مفادات باطنی آیات قرآن مجید، برای پیروانشان میراثی گران‌بها به شمار می‌آید؛ از سوی دیگر، اهل بیت علیهم السلامبرای تفسیر و چگونگی روشنگری درباره آیات، تعریف خاصی ارائه نکرده‌اند. بر این اساس، برای دستیابی به روشی استوار در تفسیر کتاب خدا، باید از شیوه عملی آنان بهره جست. مسئله اصلی در این مقاله، کشف و تبیین و تحلیل کارکردهای روایات تفسیری با روش توصیفی ـ تحلیلی است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اهل بیت^برای روشنگری آیات الاهی و تبیین آموزه‌های وحیانی، شیوه‌های گوناگونی را به کار برده‌اند که در این پژوهش، به «کارکردهای روایات تفسیری» نامور گشته و در 3 قالب کارکردهای واژگانی، گزاره‌ای و شبکه دسته‌بندی ارائه می‌شوند. کارکردهای واژگانی روایات تفسیری عبارتند از: آواشناختی (قرائت متواتر یا مشهور مقبول)؛ مفهوم‌شناختی و مقصود‌شناختی. همچنین بیان معانی تنزیلی و ظاهری، معانی باطنی و تأویلی و نیز مصادیق ظاهری یا باطنی، از کارکردهای گزاره‌ای روایات تفسیری هستند. مهم‌ترین کارکردهای شبکه‌ای روایات تفسیری نیز، بیان مشترکات و مختصات قرآن کریم در قیاس با دیگر کتب آسمانی و بیان ویژگی‌ها و فضائل و خواص سوره‌ها و بیان ویژگی‌ها و اقسام آیات است.
