:: دوره 1، شماره 1 - ( بهار 1402 ) ::
جلد 1 شماره 1 صفحات 110-93 برگشت به فهرست نسخه ها
تبیین تحلیلی مصداق‌شناسی معصوم در حدیث سفینه از دیدگاه امامیه و اشاعره
حسن پناهی آزاد ، سجاد حبیب زاده
دانشگاه زنجان
چکیده:   (560 مشاهده)
مصداق‌شناسی معصوم امر خطیری است که برای هر شخصی لزوم پیگیری دارد. استحصال امر یادشده به‌دلیل عدم توانایی عقل در شناسایی مصداق معصوم با روش نقلی مهیا می‌گردد. یکی از روایات که این مسئولیت را به بهترین شکل در ساحل امن سکنی می‌دهد، حدیث سفینه است. مقاله حاضر برای بهره‌مندی از حدیث، سند آن را بنابر هر دو مذهب امامیه و اشاعره بررسی و قابل استناد می‌داند و در مقابل دیدگاه اندیشمندان اشاعره و تبیین بیشتر مذهب امامیه دلالت حدیث بر عصمت را اثبات می‌کند. تفحص در کتب روایی هر دو مسلک نشان می‌دهد حدیث سفینه دلالت بر چهارده معصوم دارد. البته ظاهر روایات با عبارت‌های مختلف؛ اعم از امام علی×، پنج تن آل‌عبا و ائمه را نمایان شده است. وجود مشکلات گوناگون در همه اعصار برای بشر با تجربه و دلیل عقلی ثابت شده و این با التفات به حدیث سفینه دایمی بودن احتیاج به مصداق معصوم برای نجات از دریای پرتلاطم را مدلل می‌نماید.

شماره‌ی مقاله: 5
واژه‌های کلیدی: عصمت، مصداق معصوم، حدیث سفینه، امامیه و اشاعره.
متن کامل [PDF 273 kb]   (201 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1402/2/11 | پذیرش: 1402/2/11
فهرست منابع
1. قرآن کریم.
2. نهج البلاغه، گردآوری شریف رضی، تصحیح صبحی صلح، قم، دارالهجره.
3. ابن‌حجر هیتمی، أحمد بن محمد، الصواعق المحرقه علی أهل الرفض والضلال والزندق، بیروت، مؤسسه الرساله، 1417 ق.
4. ابن‌حنبل، احمد بن محمد، فضائل الصحابه، بیروت، مؤسسه الرساله، 1403 ق.
5. ابن‌عبدالبر قرطبی، أبوعمر یوسف بن عبدالله بن محمد، جامع بیان العلم و فضله، دار ابن‌الجوزی، 1414 ق.
6. ابن‌فارس، أحمد، معجم مقاییس اللغه، بیروت، دار الفکر، 1399 ق.
7. ابن‌مردویه، احمد بن موسی، مناقب علی بن أبی‌طالب× و ما نزل من القرآن فی علی، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۲ ش.
8. ابن‌مغازلی، علی بن محمد، مناقب الإمام علی بن أبی‌طالب×، تحقیق محمدباقر بهبودی، بیروت، دار الأضواء، ۱۴۲۴ ق.
9. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر و دار صادر، چ 3، 1414 ق.
10. أبوحیان، محمد بن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دار الفکر، 1420 ق.
11. اشعری، أبوالحسن علی بن إسماعیل، الإبانه عن أصول الدیانه، قاهره، دار الأنصار، 1397 ق.
12. تفتازانی، سعدالدین، شرح العقائد النسفیه، قاهره، مکتبه الکلیات الأزهریه، 1407 ق.
13. جرجانی، سید شریف علی و عبدالرحمن ایجی، شرح المواقف، قم، شریف رضی، 1325 ق.
14. حاکم نیشابوری، أبوعبدالله محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1411 ق.
15. حمویی جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائد السمطین، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه محمودی، 1400 ق.
16. خزاز قمی، ابوالقاسم علی بن محمد، کفایه الأثر، قم، بیدار، 1401 ق.
17. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت و دمشق، دارالصادر و الدار الشامیه، چ 1، 1412 ق.
18. ربانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، جامعه المصطفی| العالمیه، چ 5، 1389.
19. ربانی، علی، کلام تطبیقی، نبوت، امامت، معاد، قم، جامعه المصطفی| العالمیه، چ 2، 1387 ش.
20. سبحانی، جعفر، اهل البیت×، قم، مؤسسه امام صادق×، 1420 ق.
21. سمهودی، علی بن عبدالله، جواهر العقدین فی فضل الشرفین، بغداد، مطبعه العانی، ۱۴۰۵ ق.
22. شریف مرتضی، ابوالقاسم علی بن الحسین، الشافی فی الإمامه، ملاحظات تحقیق و تعلیق از سید عبدالزهراء حسینی، تهران، مؤسسه الصادق×، چ 2، 1410 ق.
23. سیوطی، جلال‌الدین، الجامع الصغیر من حدیث البشیر النذیر، بیروت، دار الفکر، 1429 ق.
24. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، کتابخانه عمومی آیت‌الله مرعشی نجفی، 1404 ق.
25. شبلنجی، مومن، نور الأبصار فی مناقب آل بیت النبی المختار|، قم، الشریف الرضی، 1308 ق.
26. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، قم، الشریف الرضی، چ 3، 1364 ش.
27. صدوق، محمد بن علی، الامالی، تهران، کتابچی، چ 6، 1376 ش.
28. صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تهران، اسلامیه، چ 2، 1395ق.
29. طبرانی، سلیمان بن أحمد بن أیوب، المعجم الکبیر، موصل، مکتبه العلوم والحکم، الطبعه الثانیه، 1404ق.
30. طبرسی، فضل بن حسن، الإحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد، نشر مرتضی، 1403.
31. طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، قم، دار الثقافه، 1414ق.
32. فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضه الواعظین و بصیره المتّعظین، قم، منشورات الرضی، 1375 ش.
33. رازی فخرالدین، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر /مفاتیح الغیب، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چ 3، 1420 ق.
34. رازی فخرالدین، محمد بن عمر، المحصل، عمان، دار الرازی، 1411ق .
35. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمه حسن مصطفوی، تهران، کتاب‌فروشی علمیه اسلامیه، 1369 ش.
36. متقی هندی، علاءالدین علی بن حسام‌الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت، مؤسسه الرساله، الطبعه الخامسه، 1401 ق.
37. محب‌الدین طبری، احمد بن عبدالله، ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی، قم، دار الکتاب الإسلامی، 1386 ش.
38. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار؛ عدل الهی، ج 1، تهران، صدرا، چ 13، 1385ش.
39. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الامالی، تحقیق حسین استاد ولی و علی‌اکبر غفاری، قم، کنگره شیخ مفید، 1413 ق.
40. مناوی قاهری، زین‌الدین محمد، فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، مصر، المکتبه التجاریه الکبری، 1356 ق.
41. میلانی، سید علی، نفحات الأزهار فی خلاصه عبقات الأنوار، قم، مهر، 1414ق.
42. هلالی عامری، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، تحقیق محمد انصاری زنجانی خوئینی، قم، هادی، 1405ق.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 1 - ( بهار 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها